ChatGPT, Gemini, Perplexity ve Google’ın AI Overviews özelliği artık yalnızca soruları yanıtlamıyor; güvenilir buldukları siteleri doğrudan “öneri” veya “kaynak” olarak da listeliyor. Bu noktada devreye Yapay Zeka Tavsiye Optimizasyonu kısaca GEO giriyor. Amaç, arama motorlarının yanı sıra üretken dil modellerinin de sizi güvenilir, otoriter ve alıntı değeri yüksek bir kaynak olarak görmesini sağlamak.
Ne Yapmalı? | Neden? |
---|---|
Robots.txt açık tut, siteyi hızlandır | Yapay zekâ sayfaları rahat tarasın |
Başlık hiyerarşisini (H2 → H3 → H4) düzenle | Konu akışı netleşsin |
Soru-cevap bloklarını 1-2 cümle yap | AI kolayca alıntı yapsın |
Yazar bilgisi ve güncelleme tarihi koy | Güven sinyali versin |
“Özetlenebilir” izni ekle | Telif engeli oluşmasın |
ChatGPT’de düzenli test yap | Eksikleri hızla düzelt |
Neden GEO Önemli?
- Tıklamasız aramalar artıyor: Kullanıcılar yanıtı sonuç sayfasında görüyor; önerilen kaynağa girme oranı, organik tıklamanın yerini alıyor.
- Rakipten ayrışma etkisi: Her site klasik SEO yaparken, GEO uygulayanlar öne çıkıyor.
- Uzun vadeli görünürlük: Dil modelleri günlerce, hatta aylarca aynı kaynağı tekrar tekrar önerebiliyor.
Dil Modelleri İçeriği Nasıl Seçer?
Erişilebilirlik – Tarayabildikleri, hızlı açılan ve engellenmemiş sayfalar.
Anlamsal zenginlik – Yapılandırılmış veri, net başlık hiyerarşisi, tutarlı varlık (entity) kullanımı.
Otorite ve güven – Uzman yazar, şeffaf kaynak, güncel bilgiler.
Alıntı kolaylığı – Kısa, bağımsız paragraflar; soruya doğrudan cevap veren cümleler.
Teknik Temelleri Sağlamlaştırmak
Tarama ve Erişilebilirlik
Dil modelleri genellikle arama motoru verilerini temel alır. Robots.txt ve meta robots ayarlarınız, tarama bütçenizi boşa harcamadan tüm kritik sayfaların görünür olmasını sağlamalı.
Robots.txt ve HTTP Durumları
- Önemli sayfaları “Disallow” ile kapatmayın.
- 200 durum kodu sunun; 4xx ya da 5xx hataları düzenli izleyin.
- Canonical etiketleri tutarlı kullanarak yinelemeyi önleyin.
Sayfa Hızı ve CDN
- Dil modelleri gecikmeli içerikleri tararken zaman aşımına düşebilir.
- Hafif görseller, önbellekleme ve yakındaki CDN düğümleri taramayı hızlandırır.
Yapılandırılmış Veri ve Anlamsal İşaretleme
Arama motorları ve LLM’ler, yapılandırılmış veriyi içerik “haritası” gibi görür.
JSON-LD ile Varlık Tanımlama
- Article, Organization, Author ve BreadCrumb şemalarını ekleyin.
- Ürün sayfalarında Product ve AggregateRating şemaları, hem güven sinyali hem de özetler için hazır alan sağlar.
FAQ ve How-To Şemaları
- Sık sorulan sorularınızı FAQ şemasıyla işaretleyin.
- Talimat içeren içerikler için How-To şeması, modellenin kullanıcıya adım-adım anlatım yapmasını kolaylaştırır.
İçerik Stratejisini Yeniden Düşünmek
Otorite ve E-E-A-T
Google’ın deneyim, uzmanlık, otorite ve güven çerçevesi; dil modellerinin de güven sıralamasına yön verir.
Uzman Yazarlık Gösterimi
- Yazarlara kısa biyografi, uzmanlık alanı ve gerekirse akademik unvan ekleyin.
- Yayın tarihi ile “son güncelleme” bilgisini görünür kılın.
Kaynak Şeffaflığı ve Kanıt Sunma
- Metin içinde istatistik veya iddia kullanıyorsanız, kaynağı parantez içi açıklama şeklinde belirtin (bağlantı vermeseniz dahi).
- Görseller için telif veya oluşturma bilgisi ekleyin. Bu, modelin “güvenilebilir” yargısını güçlendirir.
Snippet ve Özet Uyumlu Yazı Stili
Dil modelleri, sorguya doğrudan cevap verebilecek net, kısa paragraflar arar.
Paragraf Yapısı ve Cümle Uzunluğu
- İlk iki cümlede ana fikri verin, kalanını detayla destekleyin.
- 20 kelimeyi aşmayan cümleler, modelin bölmeden alıntı yapmasını kolaylaştırır.
Soru-Cevap Blokları
- Her alt başlığa yönelik yaygın soruyu dahil edin.
- Cevabı 40–60 kelime arasında tutarak “cevap kutusu” formatını yakalayın.
Veri Paylaşımı ve Lisanslama
Makine Dostu Formatlar
- Önemli tabloları HTML
<table>
yerine sıkıştırılmış CSV veya JSON olarak da sunun; model bu dosyaları doğrudan işleyebilir. - Podcast veya video transkriptlerini metin formatında ekleyin.
Özgür Lisanslar ve Metadata
- Sayfa başına “Bu içeriğin özetlenmesine izin verilmiştir” notu eklemek, modelin telif çekincesini kaldırır.
- Creative Commons benzeri açık lisans ifadeleri, alıntı korkusunu azaltır.
İzleme ve Sürekli İyileştirme
LLM Testleri ve Geri Bildirim
- Belirli anahtar soruları ChatGPT’ye sorup sitenizin referans verilip verilmediğini kontrol edin.
- Cevapta yoksa: içerikteki o soruya özgü bölümü güçlendirin, FAQ ekleyin, meta veriyi güncelleyin.
RAG ve Embedding Kütüphaneleri
- Kendi LLM veya RAG (Retrieval-Augmented Generation) sisteminiz varsa, embed modellerine sitenizi düzenli taratın.
- Bu “kurumsal model” çalışmaları, halka açık modeller için de ek eğitim sinyali oluşturur.
Uygulamalı GEO Yol Haritası
Durum Tespiti
- Tarama raporu çıkarın, engelli veya zayıf sayfaları saptayın.
- Başlık, description ve H1 – H4 hiyerarşisini denetleyin.
Yapısal Güçlendirme
- Her önemli sayfaya Article veya uygun schema ekleyin.
- Takvimli içeriklerde sık güncelleme sözü verin ve uyun.
İçerik Boşluk Analizi
- Hedef kitlenin sorduğu ama sitenizde bulunmayan soruları listeleyin.
- Bu sorular için 60-80 kelimelik net yanıt paragrafı oluşturun.
Test ve İzleme
- Yeni bölümleri yayımladıktan sonra, 2-3 hafta arayla ChatGPT’ye aynı soruları tekrar sorun.
- “Kaynaklar” bölümü hâlâ sizi içermiyorsa, cevabın yapısını yeniden düzenleyin (örneğin liste yerine paragraf).
Otorite Pekiştirme
- Uzman konuk yazar yazıları, röportajlar ve orijinal araştırmalar ekleyin.
- Dil modelleri tekrar eden içeriği filtreler; benzersiz veri her zaman kazanır.
Gelecek Trendleri ve Hazırlık
Çok-Modlu Arama Güncellemeleri
Metin-görsel-ses ekseninde birleşik sorgular yaygınlaşıyor. Görsellerin alt metinlerini, videoların transkriptlerini ve sesli özetleri ekleyin.
Gerçek Zamanlı Cevap Güncellemesi
Bazı modeller, kaynağa yeni bilgi eklendiğinde cevabı anında güncel hâle getiriyor. RSS veya değişiklik akışlarını açık tutun.
Etkileşimli Snippet’ler
“Mini-uygulama” tarzı alışveriş veya hesaplama widget’ları, modellerin cevap kutusunda gömülü olarak gösterilecek. JSON veya oEmbed protokolleriyle verinizi hazırlayın.
Sonuç ve Önerilen Eylem Planı
Yapay Zeka Tavsiye Optimizasyonu, klasik SEO’yu tamamlayan yeni bir zorunluluk hâline geldi. Başarılı olmak için:
Tarama engellerini kaldırın, sayfa hızını iyileştirin.
Yapılandırılmış veriyi eksiksiz uygulayın; varlık ve ilişkilere netlik kazandırın.
Kısa, direkt cevap veren paragraflar ve soru-cevap blokları oluşturun.Uzmanlık ve güven sinyallerini öne çıkartın, güncel tutun.